اردبیل
مسجد جمعه اردبیل
مسجد جمعه ، که یکی از مکان های دیدنی و جذاب توریستی است و جزو آثار ملی به ثبت رسیده می باشد. این مسجد مربوط به دوران سلجوقی و صفویان است روی تپّه‌ای بلند، نزدیک محله پیر شمس الدین قرار دارد.
همانطوری که مردم محلی اردبیل بازگو می کنند، مسجد جمعه روی یک بنای قبل از اسلام برپا شد. که محل آن آتشگاهی بود که در صدر اسلام به مسجد تبدیل شد. این مسجد در شرق شهر و روی یک تپه‌ای قرار دارد. و جهت استفاده و راحتی نمازگزاران به بخش های کوچک تقسیم شد. بخش اصلی گنبدخانه که بسیار بزرگ و اطراف آن دیواره‌ای است که به شکل ناقوس درآمده‌است.
همچنین در جلوی مسجد نیز یک چشمه گوارا قرار دارد. این بنا برای نخستین بار در قرن 5 هجری قمری، و بر روی خرابه‌های یک بنای ساسانی ساخته شد. در آن زمان از یک شبستان گنبد دار مربّع و تالار طاق دار بلند بوده است.
در سال 1217 میلادی شهر اردبیل توسط قوم مغول نابود شد. و به مسجد جمعه آسیب فراوانی وارد آمد. گنبد مسجد در سال ۶۵۰ هجری قمری دوباره مرمت شد. و در اواسط قرن 8 هجری قمری، شروع به مرمت و بازسازی این بنا کردند که شبستان گنبد سفیدکاری و محراب گچی ساخته شد و روی آن نقّاشی از هنر ایرانی کشیدند.
طراحی نمای طاق‌های گوشه‌ای و ستون ها با رنگ نیلی تزیین شده است بخشی از طراحی داخلی آن مثل مقبره اولجایتو و برج ابرقو است، ولی در مسجد جمعه اردبیل طرح‌ها دقیق تر و ظریف تر انجام شده است.
صنایع دستی و سوغات شهر اردبیل
اردبیل به خاطر تاریخ کهن در زمان های مختلفی در تاریخ از لحاظ فرهنگی و اقتصادی پیشرفت کرده است . مردم مهمان نواز اردبیل صنایع دستی مختلفی را در جهت نیاز به جهانیان معرفی و صادر نموده‌است. که می توان اوج این شکوه و پیشرفت زندگی مردم اردبیل را در زمان صفویه دید.
خوشمزه‌ترین سوغات اردبیل حلوای سیاه معجونی است. که از جوانهٔ گندم و کرهٔ طبیعی تهییه می‌شود. که برای سلامت بدن مفید می‌باشد.
و سرشیر، آب‌نبات، تخمهٔ آفتابگردان و شیرینی‌های محلی و شکلات ریس و نان فطیر لرد، عسل عصارهٔ گل‌های سبلان، لبنیات اعم از شیر، ماست محلی، دوغ، پنیر، کره محلی را نام برد.
آدرس شهر اردبیل در گوگل مپ: Ardabil, Ardabil Province, Iran
