قم
جمعیت
جمعیت این شهرستان در سازمان آمارگیری سال ۱۳۹۰ ، برابر با ۱٬۰۳۶٬۰۷۴ فرد بوده است که ۵۲۵٬۷۰۴ شخص از آن ها مرد و ۵۱۰٬۳۷۰ شخص آنها زن بوده اند. در این جمعیت ۲۷۹٬۷۵۲ خانواده زندگی می کنند.
همچنین جمعیت این شهرستان بر محور آمارگیری سال ۱۳۹۵ مقابل با ۱٬۱۱۲٬۱۵۸ شخص بوده است. ۹۹٫۷۶ درصد این ناحیه مومن و شیعه دوازده امامی می باشند و باقی جمعیت را پیروان دیگر ادیان یزدانی تشکیل می دهند.
اقلیت های دینی کلیمی نیز دراین شهر زندگی می کنند . از اقلیت های دینی ساکن این شهر، زرتشتیان (۴۴ نفر) و مسیحیان (۵۹۴ نفر) و تعدادی خانواده اهل سنت می باشند.
زبان و گویش
زبان عامه مردم شهر، فارسی است که با لهجهٔ قمی صحبت می شود. غیر از زبان ایرانی ، زبان های عربی با مهاجران عرب ، پشتو با مهاجران افغان ، اردو به وسیله مهاجران پاکستانی ، هندی به وسیله مهاجران هندی ، ترکی آذربایجانی به وسیله مهاجران آذربایجانی، مازندرانی، گیلک و تالشی با مهاجران شمالی و کردی و لری با مهاجران ناحیه‌ها کردنشین و لرنشین زاگرس نیز در این استان گفتار می شوند.
آداب و رسوم
در شهر قم آیین های مختلفی در طول سال برگزار می شود. ساکنین این ناحیه در نیمه شعبان و تاسوعا و عاشورا مراسم های خرمی و سوگواری برگزار می کنند. این اهالی هر سال با گرد آمدن در معبر امامزاده ابراهیم، به طرف مرقد فاطمه معصومه رفته و سالروز رسیدن آن حضرت به شهر را گرامی می دارند.
در ادامه آنها فردی را به عنوان موسی ابن خزرج شبیه سازی می کنند و شتری به دست او می دهند. در اختتام این مناسک، حرم فاطمه معصومه به وسیله ساکنین شهر گلریز می شود.
از دیگر مراسم های دینی این شهر، ضیافت نیمهٔ شعبان در گذرگاه چهارمردان شهر است . عدهٔ فراوانی در این تاریخ به منظور حضور در محفل بزم و فرح به سجده‌گاه جمکران یا آرامگاه فاطمه معصومه رفته و جوانان و کودکان شهر، کوچه ها و معابر شهر را آذین بندی می کنند.
